همیشه قدردان معلم کارآمد خواهیم بود. معلمی که الهام بخش دیگران بوده و است. معلمی که در تمام عمر تدریسش، خوشحالم و سرحال است. معلمی که هر کودکی در مدرسه دوست دارد چنین معلمی داشته باشد. معلمی که دانش آموزان در تمام طول عمر خود، احساس خوشایندی از آن در ذهن دارند. آیا شما چنین معلمی هستید؟
1-از آموزش لذت می برند
تدریس، میدانی پر از شادی و لذت بخش ترین شغل هاست(هرچند گاهی خسته کننده است!). اگر بخواهید لطفی به کودکی کنید باید سعی کنید معلمش باشید. بچه ها از معلمی خوششان می آید که کلاس درسی آرام و سرگرم کننده برایشان فراهم کند. اگر فقط دستورالعمل ها و حقایقی از روی کتاب درسی بخوانید این کار مؤثر نخواهد بود. در عوض با تعاملی کردن آموزش، می توانید تدریس را مؤثر کنید.
معلمان کارآمد همواره از آموزش و کار با کودکان احساس لذت می برند. از هر لحظه ی تدریس لذت می برند. هر روز که می گذرد، در آموزش و در دید دانش آموزان بیشتر می درخشند.
2-تغییر ایجاد می کنند
معلمان کارآمد همواره فکر می کنند که حرفه ی تدریسشان حرفه ای است بسیار مهم و تأثیرگذار؛ یکی از اهداف معلمان کارآمد ایجاد تغییر در ذهن دانش آموزان برای حرکت از حالت سکون و حالت فعلی به حالت مطلوب است. تغییری که باعث می شود دانش آموزان به وضع موجود قانع نباشند و همواره به دنبال کشف و پدیدآوردن حالت مطلوب باشند.
ممکن است زمینه ی خانوادگی، دانش آموز را از درس دور کند. شما باید سعی کنید احساس امنیت و آرامش را به کلاس درس هدیه دهید.
3-سرشار از انرژی مثبت هستند
هر روز، انرژی مثبت به کلاس هدیه دهید. شما ابزاری دارید به نام «لبخند». بنابراین فراموش نکنید که در طول روز تا حد ممکن از آن استفاده کنید. همه ی ما معلمان در زندگی شخصی خود مشکلات مالی داریم اما هنگامی که وارد کلاس می شویم قبل از اینکه پا در درب کلاس بگذاریم، باید مشکلات را پشت سر خود رها کنیم. دانش آموزان شما سزاوارتر از آن هستند که سرزنش شوند. هرگز اجازه ندهید تاملایمات ذهنی شما در چهره تان بروز پیدا کند.
حتی اگر روز بدی داشته باشید، یاد بگیرید ماسک چهره ی اخموی خودتان را برداریدو ماسک خوشایند و خنده آور بر چهره گذاشته و وارد کلاس شوید. دید شما به دانش آموزانتان این باشد که آن ها «می توانند». کسی باشید که همیشه مثبت اندیشیده و همواره شاد و لبخند بر لبانشان وجود دارد. همیشه به خاطر داشته باشید که انرژی مثبت اکتسابی است و شما می توانید آن را دریافت کرده و گسترش دهید. اجازه ندهید انرژی منفی دیگران، شما را منفی باران! کند.
4-ارتباط، مشارکت، بازخورد
ارتباط از ویژگی های بسیار مهم معلم کارآمد است. جوّی فراهم کنید که دانش آموزانتان بتوانند با شما درد و دل! کنند. احساس لطیفشان را با شما در میان بگذارند. سبک های یادگیری را برای هر یک از دانش آموزان به صورت انفرادی به کار بگیرید. به دانش آموزان به عنوان یک فرد، احترام بگذارید. سعی کنید والدین را نیز بشناسید. اجازه دهید آن ها با شما در مورد فرزندشان صحبت کنند. در ابتدای سال تحصیلی تعیین کنید که والدین می توانند در مورد هر چیزی در طول سال تحصیلی از شما بپرسند. معلمان کارآمد یک شبکه ی ارتباطی قوی در داخل و خارج از مدرسه ایجاد می کنند و با همکاران و دانش آموزان در داخل مدرسه و با والدین و همچنین مجدداً با دانش آموزان در خارج از مدرسه ارتباط حرفه ای در زمینه ی شغلی برقرار می کنند
5-قانون صد درصدی(100%)
زمانی کاری برایتان خوشایند است که با میل و علاقه ی خود انجام داده باشید. به آموزش عشق بورزید. از آموزش های خودتان، یاد بگیرید. تدریس خود را بهبود بخشید. صد درصد یاد بگیرید و صد درصد آموزش دهید. آموزش را برای الهام بخشیدن به دیگران انجام دهید. به موضوعی که تدریس می کنید مسلط باشید. وقتی سوالی در زمینه ها و ابعاد مختلف موضوع از شما پرسیده می شود به راحتی پاسخ دهید. کارتان را عالی و صد در صد انجام دهید و باعث شوید والدین، دانش آموزان، همکاران و به طور کلی شبکه ی آموزشی به شما اعتماد صد در صدی پیدا کند.
6- برنامه ریزی دارند
همواره برنامه ریزی از عناصر مهم رسیدن مطلوب به هدف است. تعیین چشم انداز و راه رسیدن به اهداف از ویژگی های معلم کارآمد است. یک برنامه ریز سازمان یافته باشید. آینده را برنامه ریزی کنید. وقتی ایده ای در ذهن شما قرار گرفت فوراً برنامه ریزی کنید که چگونه این ایده را در عمل پیاده خواهید کرد. هر کاری که در آموزش و کلاس درس انجام می دهید مبتنی بر هدف مشخص و بر اساس برنامه ای سازمان یافته باشد. وقتی کسی از شما بپرسد چرا این کار را انجام می دهید باید دلیل قانع کننده ای برای آن داشته باشید.
7- انتقاد پذیر هستند
انتقاد کردن و انتقاد پذیر بودن فرهنگ خوبی است که متأسفانه هنوز به طور کامل در جامعه ی ما به تکامل خود نرسیده است. سعی کنید در زمینه ی تدریستان از افرادی که با شما در ارتباط هستند من جمله دانش آموزانتان، از آن ها نظرخواهی کنید. از آن ها بخواهید که تدریستان را نقد کنند. هیچ کسی کامل نیست و همیشه باید برای بهبود و کامل شدن تلاش کرد.
گاهی اوقات کارهایی که انجام می دهید دیگران می بینند. هر چند شما به آن کار بی تفاوت باشید. پس همواره آماده باشید که در معرض نقد قرار گیرید. نقد مسیر حرکت شما را روشن ساخته و کارتان را به عنوان معلم کارآمد بهبود می بخشد.
8- هدف دارند
برای خود و دانش آموزانتان هدف تعیین کنید. به کجا می خواهید برسید؟ از دانش آموزانتان چه انتظارات عملکردی دارید که مطمئن شوید به هدف دست یافته اید؟ شما می خواهید معلمی شوید که نمی داند دانش آموز را به کجا برساند؟ یا معلمی هستید که هدف نوشته است؟ هدف های هر پایه تحصیلی از طرف سازمان آموزشی هر کشور نوشته می شود. می توانید آن هدف ها را نیز مبنای کارخود قرار دهید.
9- خلاق هستند
معلم کارآمد کسی است که خلاق است. اما این بدان معنا نیست که شما باید همه چیز را از ابتدا ایجاد کیند. می توانید از منابع بسیاری الهام گیرید. کتاب، فیس بوک، وبلاگ ها، یوتیوب، همکاران و... می توانند منبع خوبی برای ایجاد خلاقیت در کلاس درس باشند. زیرا در این منابع، تجارب دست اندرکاران آموزشی وجود دارد.
10- با شرایط و تغییرات می سازند
در زندگی، همیشه کارهایمان بر اساس برنامه ریزی و پیش بینی های قبلی پیش نمی رود. این گفته در آموزش نیز صدق است. زمانی که تغییر رخ می دهد، انعطاف پذیر باشید و با جریان حرکت کنید. یک معلم کارآمد با مدیر جدید همکاری کرده و با برنامه هایش سازگار می شود. معلمان کارآمد به ذکر اینکه مدیرقبلی خوب بوده است و مدیر جدید اینطور نیست و محیط متفاوت است ... نمی پردازند. بلکه برنامه ی خود را متناسب با تغییرات محیطی پیاده می کنند.
یاد بگیرید که شما قادر به پرتاب هر نوع توپی به سمت دروازه هستید. نه اینکه فقط با فلان توپ!
11-ارزشیابی از عملکرد دارند
آموزش شما و یادگیری دانش آموزانتان یک عمل پویا و منعطفی است. هر چه قدر آموزش شما کارآمد باشد، یادگیری دانش آموزانتان خوب خواهد بود. اگر ضعف در یادگیری دانش آموزانتان رخ داد، آموزش خود را بررسی کنید. حالت محافظه کارانه در مقابل تدریس خود نداشته باشید. بلکه متناسب با شرایط آموزش خود را تغییر دهید. از ابزارهای متعدد استفاده کنید. خودتان را در معرض نقد قرار دهید. نقاط ضعف تدریس خود را از دانش آموزان و عملکردشان سنجش کنید.
در پایان یادآور می شوم که عادت ها، روش ها و ویژگی های بسیاری وجود دارد که از شما یک معلم کارآمد می سازند. در این نوشتار، تنها به ذکر نکات اساسی پرداخته شد. امیدوارم با توانایی خودتان، ویژگی های دیگر را شناسایی کرده و در آموزش خود از آن ها بهره گیرید.
آخرین حرف: هر چیز خوب و مثبتی دست یافتنی است. سعی کنید آن را پیدا کنید.
«با عشق کامل، به آموزش و پرورش و فرزندان میهن خود کمک کنید»
پی نوشت: در این نوشتار از محتوای edutopia استفاده شده است.
کتاب تفکر دیجیتال و آموزش مبتنی بر فناوری های موبایلی
نوشته ی دکتر رابینسون و دکتر رینهارت
مترجمان: سیدمحمد خاتم نژاد- امین جوانمرد
کتاب تفکر دیجیتال و آموزش مبتنی بر فناوری های موبایلی
نوشته ی دکتر رابینسون و دکتر رینهارت
مترجمان: سیدمحمد خاتم نژاد- امین جوانمرد
مقدمه کتاب:
یک دستگاه موبایل هر شی و یا ابزاری اندازه دست و دستی است که امکان دسترسی به اینترنت را فراهم میسازد و اجازهٔ برقراری ارتباط و همکاری بین یک کاربر و دیگران را میدهد. آنها دستگاههایی هستندکه دائماً به اینترنت متصلاند. مثالهای مشخص این دستگاههای موبایل شامل آیپدها، اسمارتفون (گوشیهای هوشمند) و تبلت ها هستند. دسترسی به این دستگاهها به طور چشمگیری رشد و افزایش پیدا کرده است و همچنین توانایی و قابلیتهای این ابزارها و دستگاههای قابل حمل و موبایل نیز بهبود و افزایش یافته است.
به عنوان مثال به گزارش خبرگزاری افق که توسط سهامی New Media Consortium حمایت میشود، بر طبق گزارش اخیری از تولید کنندهٔ موبایل Ericsson مطالعات نشان میدهد تا سال 2015، حدود 80% از دسترسیها به اینترنت با استفاده از دستگاههای موبایل خواهد بود. این امر برای بحث آموزش موضوعی بسیار مهم است؛ زیرا که موبایلهایی که قابلیت اتصال به اینترنت دارند تا چند سال آینده تعدادشان از کامپیوترها افزونتر خواهد بود و این افزایش به طور خاص به علت پیشرفتهای دستگاههای موبایل و فرصتهایی میباشد که این قبیل دستگاهها در موضوع دستیابی به اطلاعات، همکاری با دیگران و ساخت اسناد و دیگر مواد لازم برای افراد و انتظارات حرفهای آنها و مسئولیتهای آنان فراهم میآورند. افزایش فراگیری و شیوع دستگاههای تلفن همراه، فضاهای آموزشی را از طرق مختلف به طور قابل ملاحظهای تحت تأثیر قرار خواهد داد.
معلّمان مانند طراحان آموزشی و راهنمایان و مشاوران، به طور مستقیم تحت تأثیر دستگاههای موبایل قرار خواهند گرفت در حالی که معلّمانی که تنها در زمینهٔ تخصصی خود ماهر و استاد هستند، معمولاً دانش و مهارت این را نخواهند داشت که تمرینات آموزشی مورد نیاز برای ترکیب دستگاههای موبایل با فضاهای آموزشی ارائه دهند.
این ناکارآمدی به دلایلی ازجمله کمبود آموزش در این زمینه، آمادگی و تمرین برای اینکه چگونه این محتوای آموزشی را به قشر عظیم دانشآموزان انتقال دهیم اتفاق می افتد. ترکیب و الحاق کردن تمارین و تکالیف آموزشی که شامل تکنولوژیهای موبایلی میشوند میتواند فرصتهای یادگیری تجربی و مشارکتی را برای دانش آموزان ایجاد کرده و ارتقا بخشد.
سواد فنّاورانه و روان و مسلط بودن که به معنای آمادگی آموزگار برای تدریس تلقی میشود؛ و اینکه چگونه اصول و راهبردهای آموزشی و فنی با حوزه و محتوای آموزشی آموزگاران تلاقی و برخورد دارد و به یادگیریهای دانشآموزان ارتباط دارد جای نگرانی بسیاری است. چون که فرایند تدریس و یادگیری به دلایلی ازجمله انتظارات جامعه و لزوم تمرینات آماده سازی دانشآموزان برای ورود به دنیای واقعی، نیروی کار و رواج فناوریهای اجتماعی، ماهیت پیچیدهای دارد.
تدریس مؤثر کلاسی و تحقیق تأثیرگذار و مفید از دانش محتوای آموزشی و یا درک معلّمان از رشتهٔ مربوط آنها که با درک و اطلاع از تئوریهای آموزشی همراه است ریشه میگیرد. (پاولسون 2001). رابینسون (2012) میگوید: با اینکه دانش محتوای تعلیمی مورد کاوش قرار گرفته است، اطلاعات اندکی دربارهٔ سواد فنّاورانه و تسلطی که معلّمان نیاز دارند تا با موفقیت فرآیند یاددهی و یادگیری هدایت کنند وجود دارد (ص1242). امروزه قسمتی از آن چشمانداز فنّاورانهٔ مذکور شامل آموزش به کمک فناوریهای موبایلی رشد و توسعه یافته میباشد.
استفادهٔ مفید و کارآمد از دستگاههای موبایل در محیطهای یادگیری، زیرمجموعهای از تئوریهای آموزشی و مؤلفهای بنادین از دانش محتوای آموزشی فنّاورانه است(میشرا و کوهلر 2006). دانش محتوای آموزشی فنّاورانه مستلزم این است که آموزگاران فهم و درک بیشتر و افزونتری نسبت به پیچیدگی تدریس و محیطهای یاگیری مخصوصاً با توجه به بحث ورود تکنولوژی به این محیطها داشته باشند. به طور کلّی؛ میشرا و کوهلر بحث و استدلال میکنند که محتوا، آموزش و تکنولوژی (ص 1017) نشانگر سه عامل پیچیدهٔ فعلی حاضر در محیطهای آموزشی هستند که نیاز به تفکر دقیق و طرح ریزی در زمان طراحی محیطهای آموزشی، نتایج و فعالیتها دارند. دانش محتوای آموزشی فنّاورانه در نگاه به دورهٔ آموزشی از پیش دبستانی تا پایان دبیرستان در اینکه این دورهها باید برنامهٔ درسی فنّاورانهٔ و سیستمهای مختلف ارائه و ارسال بازخوردها و تکالیف دانشآموزی داشته باشند و نیز گردشها و عملیاتهای سازمانی، مشروط بر استفاده از فناوریهای مختلف و دانشآموزان صاحب دستگاههای موبایل که بر این فضایهای آموزشی پیچیده تأثیر دارند، اهمیت افزونتری مییابد.
پیامدهای دیگری که با رواج دستگاههای موبایل بهوجود آمدهاند مربوط به انتظارات افراد (والدین دانشآموزان و مربیان) دربارهٔ قادر بودن برای کار و یادگیری در هر زمان و مکانی که کاربر انتخاب کند میباشد (جانسون 2011). با این وجود، دستگاههای موبایل چگونه میتواند در محیطهای آموزشی استفاده شود تا فرصتهای یادگیری معنیداری ایجاد کند و دانشآموزان را برای یادگیری و کار با دستگاههای موبایل در این دنیای بهسرعت در حال تغییر که تکنولوژی را ارج مینهند و آن را با اکثر تعاملات و عملکردهای روزانهشان بکار میبندند آماده کند؟
چگونه آموزگاران میتوانند فضاهای آموزشی تجربی موبایلی ایجاد کنند که دانشآموزان را با محتوای دوره درگیر کنند و مهارتهای سطح بالای تفکر و اندیشهورزی در آنها ایجاد کنند؟ چگونه دستگاههای موبایل میتوانند مورد استفاده قرار گیرند تا امکان دسترسی به اطلاعات و محتوای مربوط آموزشی را فراهم آورده و در ایجاد محیطهای یادگیری مشارکتی برای گروهها و فعالیتهای گروههای کوچک دو نفری مورد استفاده قرار گیرند و برای ساخت تکالیف و پروژههای یادگیری برای ارزیابی و سنجش یادگیری دانشآموزان در زمینههای فردی و گروهی و گروههای دو نفری بکار بسته شوند؟ و با وجود سرعت بالای پیشرفت فناوریهای موبایلی و نرم افزارهای آن، معلّمان چه تکالیفی را برای برتری یافتن و پیشی گرفتن بر این تغییرات باید اتخاذ کرده و استفاده کنند؟
کتاب پیش رو این سؤالات و همچنین هدف استفاده از دستگاههای موبایل در محیطهای یادگیری با وجود ورود و ترکیب آنها به برنامه درسی که منجر به تشکیل چارجوبی برای شناساندن زمان و مکان صحیح دسترسی به این فناوری شده است و هدف آن نیز افزایش یادگیری دانشآموزان است را کاوش میکند. به طور ویژه این نوشتار موارد استفاده و کاربست فناوریهای موبایلی، پیامدها و موقعیتهای آموزشی که یادگیری دانشآموزان را در محیطهای مختلف آموزشی افزایش میدهد را شناسایی کرده و با ارزیابی اینکه دستگاههای موبایل و برنامههای آن چگونه میتوانند مورد استفاده قرار بگیرند تا: