تبلیغات انتخاباتی سطح تالش در فضای مجازی – بایدها و نبایدها – فرصت‌ها و تهدیدها
نویسنده: امین جوانمرد[1]
چاپ شده در ماهنامه تالش - تیرماه1394
یکی از موضوعات اساسی و سرنوشت‌ساز در هر منطقه و در سطح یک کشور، انتخابات مردم در جهت تعیین فرد اصلح به‌عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی است. تالش نیز از این قاعده مستثنا نبوده و حتی ممکن است در سطح تالش، انتخابات در تعیین تئوری‌ها و رویکردهای حاکم بر شهرستان بسیار تأثیرگذار باشد. به دلیل مهم بودن این مسئله، نگاهی اجمالی به تبلیغات انتخاباتی در سطح تالش بخصوص در فضای مجازی انداخته و بایدها و نبایدهایی را برای آن ذکر می‌کنیم.
امروزه به دلیل گسترش شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی، امکان انتقال مفاهیم، نظریه‌ها، رویکردها و افکار با سرعت بسیار و امکان بازخورد نیز برای آن فراهم است. کاربران اینترنتی می‌توانند در بخش نظرات، پیام‌های مختلف را ارسال کرده و نوعی بازخورد را برای مطالب شخص نویسنده، ارائه نمایند.
از دی‌ماه سال 1393، در سطح تالش گروه‌های مختلف انتخاباتی در نرم‌افزارهای شبکه‌های اجتماعی از قبیل لاین، وایبر، واتس اپ و... به‌شدت افزایش یافت به‌گونه‌ای که برخی از این گروه‌ها دارای شعبه‌ی دو و حتی دارای سیستم تفکیک جنسیتی بوده‌اند!
اما این گروه‌ها تنها در قالب سرگرمی و اطلاع‌رسانی خلاصه نشد، بلکه به‌مرور گروه‌های مختلف با رویکرد"انتخاب اصلح" در این شبکه‌ها ایجاد شد که کاربران مختلف را به خود جذب کرده و سیاست‌هایی نیز به‌منظور مدیریت این گروه‌ها تعیین گردید.
به دلیل تجربه‌ی چندین ساله در فضای وب، نکته‌ای که بایستی حتماً بدان اشاره کرد این است که در شبکه‌ی مجازی مخاطب شما فرد خاصی نیست، بلکه مخاطبان شما افراد مختلف با طرز فکرهای مختلف و جهان‌بینی‌های گوناگون هستند که کمی به سوگیری‌های متعدد می‌انجامد و بایستی در نوشتن و ادای کلمات بسیار دقت به عمل آورد.
باآنکه این گروه‌های انتخاباتی در شبکه‌های اجتماعی عنوان"انتخاب اصلح" را برای خود به‌عنوان سرلوحه قرار داده بودند، اما افراد مختلف با نوع نگاه‌های مختلف نیز در این گروه‌ها وجود دارد. زیرا، فضای حاکم، یک فضای مجازی بوده و حضور افراد مختلف یک امر عادی ست.
ازاین‌رو پس از چندین روز بحث در خصوص تعیین قوانین مدیریتی برای اتاق گفتگو و برقرار ساختن محدودیت‌هایی برای نوشتن مطالب توسط کاربران مختلف، در اکثر گروه‌های فعال، عنوان"انتخابات اصلح" به‌صورت مخفیانه به "تبلیغات مجازی"روی گردانید و افراد مختلف شروع به تبلیغات گسترده در خصوص کاندید موردنظر خودکرده‌اند که این امر را می‌توان از ابعاد زیر تحلیل کرد:
اولاً؛ فضای مجازی، یک عرصه‌ی نوین برای عرضه‌ی افکار است. ازاین‌رو اگر بتوان این فضا را به نفع خود مدیریت کرد، بیشترین فراورده را برای شما می‌تواند به ارمغان آورد.
ثانیاً؛ یکی از رموز موفقیت‌های افراد در این دوره حضور سازنده در فضای مجازی و ایجاد وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌های مختلف است. از دیدگاه جامعه‌شناسی نیز این امر به اثبات رسیده است که فعالیت در محیط‌های نوین به‌شدت می‌تواند بر افکار تأثیر بگذارد. بخصوص محیط مجازی که موردعلاقه‌ی جامعه‌ی کثیری از جوانان است.
با شناخت اجمالی از نوع جهان‌بینی‌های کاندیدهای احتمالی این امر به ذهن خطور میکند که اکثر کاندیدای احتمالی در تالش به این امر واقف بوده و عده‌ای از طرفداران خود را به حضور در فضای مجازی فرامی‌خوانند و به نظر بنده اگر یک کاندید بتواند این فضای مجازی را به نحو احسن مدیریت کرده و ایده‌ها و برنامه‌های آینده خود را به کاربران گروه‌ها ارائه نماید و همچنین در فواصل زمانی مختلف در این گروه‌ها حضورداشته و به سؤالات کاربران پاسخ دهد، چنین کاندیدی می‌تواند اعتماد کاربران را جذب کند و این یک اصل مثبت برای این فرد است.
پس‌ازآنکه شیوه‌ی روی کار آمدن گروه‌های مختلف انتخاباتی سطح تالش در فضای مجازی شرح داده شد، بهتر آن است که به بسط مطالب و تشریح و اندکی تأمل در این خصوص بپردازیم.
هر نقطه‌ای از تعاملات اجتماعی را اگر بررسی کنیم ناخودآگاه به بحثی به نام فرهنگ روی می‌آوریم که تمامی تعاملات انسان را در برگرفته و خط مش این تعاملات از طریق هنجارهای اجتماعی تعیین می‌شود.
یکی از ویژگی‌هایی که کاربران اینترنتی در گروه‌های مختلف انتخاباتی بایستی ملزم به رعایت آن باشند، نقدپذیری و پرورش قوای تفکر انتقادی است. یعنی یک کاربر/ یک کاندید/یک سرشناس، می‌تواند توسط کاربران مختلف موردنقد واقع شود. ازاین‌رو بایستی با سعه‌صدر با این موارد برخورد کرد.
دومین ویژگی که زیربنای تمامی ابعاد تربیت انسان است، بعد اخلاقی زیستن انسان است. یک کاربر اینترنتی همان‌گونه که در زندگی واقعی خود در تعاملات اجتماعی و روزمره از اخلاقیات الگو می‌گیرد در فضای مجازی و بخصوص در گروه‌های تبلیغاتی مجازی نیز بایستی اخلاقیات را موردتوجه قرار دهد. متأسفانه از ویژگی‌های بسیار زشت و به‌دوراز شئون انسانیت در برخی از این گروه‌های انتخاباتی سطح تالش مشاهده می‌شود که همان توهین، تحقیر، افترا، تهدید و بدگویی است که توسط برخی کاربران بروز پیدا میکند. محیطی که می‌توان در آن تفکر انتقادی را ترویج داد بایستی محیطی باشد که فضای بسته‌ی سیاسی بر آن حاکم نباشد، کاربران بتوانند عقاید خود را نسبت به کاندید خاص مطرح کرده و وی را وادار به سؤال و جواب کنند. شبهاتی که در فضای وب مطرح می‌شود، بایستی تمام و کمال بررسی‌شده و به آن‌ها پاسخی قانع‌کننده ارائه گردد. زیرا عصر حاضر، عصر منطق است. و زمانی که بعد عقلانی یک جامعه بر بعد عاطفی آن حاکم باشد، چنین جامعه‌ای می‌تواند مسیر ترقی را بر اساس منطق زمان بپیماید.
یک فرهیخته تالشی باید بتواند هر آنچه را که ذهن او را مشغول کرده است از تجلیات به واقعیات مبدل کرده و آن را حل کند. نه اینکه محیطی فراهم شود در قالب گروه‌های انتخاباتی در نرم‌افزارهای مختلف که هدف آن‌ها تنها تحقیر و توهین به شخصیت‌ها و همچنین تهدیدهای مختلف باشد. این امر خلاف عقاید انسانی است.
همهٔ ما می‌توانیم تئوری‌های خود را در قالب طرح‌ها و برنامه‌های کوتاه‌مدت و حتی بلندمدت به مسئولین محترم بخصوص نماینده محترم تسلیم کنیم تا در چارچوب قوانین و با بهره‌مندی از اعتبارات، آن طرح اجرا و بعضاً رد شود. ازاین‌رو یک کاندید احتمالی وقتی‌که هنوز به سمت نمایندگی نرسیده است، می‌تواند با ارائه طرح‌های خود نیز برای منطقه‌ی خود مثمر ثمر باشد و منتظر آن نباشد که نماینده خواهد شد و برنامه‌ها را اجرا خواهد کرد. متشنج کردن فضای تعامل با شکل‌گیری این گروه‌های انتخاباتی در فضای مجازی که هنوز برای انتخابات بسیار روزها باقی ست، ضربه‌ی سختی به تعاملات سازنده در سطح شهرستان تالش وارد خواهد کرد و حس تعامل و هم‌اندیشی به حس برد-باخت تبدیل خواهد شد که از حس رقابت‌جویی بسیار سخت‌تر و زیان‌بارتر است.
امید است همه‌ی فعالان و ارزشی نویسان فعال شهرستان تالش در فضای سایبری، تفکر انتقادی و نقدپذیری به‌منظور اصلاح شرایط و عقاید را در خود رشد داده و به‌جای تبلیغات در گروه‌های مختلف نرم‌افزارهای تلفن همراه، با طرح ویژگی‌های یک نماینده اصلح از دیدگاه مقام معظم رهبری که در بسیاری از سایتهای اینترنتی وجود داشته و تنها با یک جستجوی ساده در دسترس قرار می‌گیرد، موجب افزایش سطح دانایی خود و کاربران دیگر شده تا با چشمانی باز برای آینده‌ی تالش سهیم باشند.
والسلام علیکم و رحمه‌الله
امین جوانمرد
[1] دانشجو معلم دانشگاه فرهنگیان، متعهد خدمت آموزش‌وپرورش تالش
